Sam shithi thungkam u CM sha ki palat 200 ngut ki nurse, iakren halor ka AI ban tip kloi iaka jingpang bampong haka jymbuin

U Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma ha ka 16 tarik Jylliew u la sam ia ki shithi thungkam sha palat 200 ngut ki Nos kiba dang shah pynrung kam thymmai hapoh jong ka Meghalaya Medical Services Recruitment Board (MMSRB) bad 115 ki Staff kiba hap hapoh ka National AYUSH Mission (NAM) ha ka Health Summit kaba nyngkong eh kaba la long ha Shillong.
Haba ai khublei ia kine ki dkhot kiba dang rung kam thymmai, u CM u la ong, “Kane ka long kham palat ban ia ka kam – ka dei ka jingkhot. To leit sha man la ki nongpang da ka jingieit bad ka jingsngewlem; ka jingsngewlem ka jong phi ka lah ban pynkylla ia ka jingim.”
Ha kane ka sngi u CM u la pyllait paidbah ruh ia ka Meghalaya State Antibiotic Policy 2025-2026.
Mynta ka Meghalaya ka mang haduh 8% na ka mang tyngka jong ka jylla baroh kawei sha ka koit ka khiah— kaba dei kaba heh tam ha ka ri. Naduh u snem 2010, ka mang tyngka jong ka jylla na ka bynta ka koit ka khiah ka la kiew haduh hynriew shah, na ka T 300 klur sha ka T 1,700 klur ha u snem 2023. La pynlut pisa kaba bun na ka bynta ki PHC, ki CHC, ki Sub Centre bad ki District Hospital kiba kynthup ia ki jingtei, ki tiar aijingsumar, ki kor ki bor thymmai nalor kiwei kiwei.
Haba pynpaw ia ki jingkylla kiba kongsan ba la shim da ka sorkar, u Conrad u la ong ba ha u snem 2018, haba iakynduh bad ka jingeh na ka jingduna doktor, na ka liang ka sorkar ka la thung haduh 500 ngut ki doktor tang hapoh ki lai bnai hadien ka jingmynjur da ka Kynhun Myntri.
“Ka jingthmu ka jong ngi ka long kaba shai, ym dei ban don ki nongshong shnong ki ban hap leit shabar ka Meghalaya na ka bynta ki jingsumar. Ngi dang trei ban pynlong ia ka tnad ka koit ka khiah jong ngi kum ka jaka pdeng jong ka thain bad ka pyrthei, bad ngi khot ruh ia ka jingiatreilang ki kynhun shimet ban pynkhlain ia ka jingshakri ha ki thain nongkyndong,” u la bynrap.
Ka Myntri ka Tnad ka koit ka khiah ka Kong Ampareen Lyngdoh ha ka jingkren ka la kyntu ia ki dkhot bathymmai ban aijingshakri sha ki jaka kiba donkam eh ia ki bad ka la wer shuh shuh ia ki samla ban shim ia ka kam nursing da kaba ong, “Ka pyrthei ka donkam shuh shuh ia ki Nos kum kito kiba ngi don ha Meghalaya.”
Kiwei pat kiba la aijingkren ki kynthup ia u Principal Secretary u Dr. Sampath Kumar, IAS uba la kdew ia ka jinglong nonglamkhmat ka Meghalaya ha baroh artylli ki bynta kiba iadei bad ka jingbei tyngka ban kyntiew ia ka koit ka khiah bad ka jingkhmih na ka bynta ka koit ka khiah jong baroh lyngba ka Meghalaya Health Insurance Scheme (MHIS). U la ban jur ruh ia ka bynta jong ka MMSRB ban pynthikna ia ka jingpynrung kam kaba shai bad kaba pynshong nongrim ha ka jinlah.
Ha kane ka prokram la pynlng ruh ia ka jingiamir jingmut lang bad ki hospital shimet ba la ialam da u Myntri Rangbah ban wad ia ka jingiatreilang kaba kham khlain ban nangkyntiew bad pynbha ia ka jingshakri ha ka liang ka koit ka khiah ha kylleng ka jylla.
Ki mat ba kongsan ba la iakren ka long halor ka Meghalaya Cancer Action Program ha kaba u Dr. Joram Beda u la ban jur ia ka jinglah jong ka Artificial Intelligence (AI) ha kaba kyntiew ia ka jinglap kloi ia ka jingpang bampong haka jymbuin (breast cancer) bad ka jingiarap kaba mih na ka bynta ki nongpang.
Ki hospital kiba la wan iashim bynta ki kynthup ia ka Dr. H. Gordon Roberts Hospital, Nazareth Hospital, Bethany Hospital, Supercare Hospital, Woodland Hospital, Bansara Eye Clinic, SAN-KER Charitable Trust, The Children’s Hospital kiba don ha Shillong bad ka Dr. Norman Tunnel Hospital (Jowai), St. Joseph Hospital (Nongstoiñ), Makarios Medical Centre (Mairang), Holy Cross Hospital (Tura), Tura Christian Hospital (Tura).
Leave a Reply